Chiến khu Rừng Sác: Từ Huyền Thoại Lịch Sử Đến Di Sản Thiên Nhiên Vĩ Đại
- vietmangrovegroup
- 7 ngày trước
- 11 phút đọc
Chiến khu Rừng Sác, tọa lạc tại huyện Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh, là một vùng đất đặc biệt với sự giao thoa hài hòa giữa lịch sử và thiên nhiên. Khu vực này không chỉ nổi tiếng với những câu chuyện về một thời chiến tranh oanh liệt mà còn được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Điều này tạo nên một sức hút mạnh mẽ, mời gọi du khách đến khám phá và tìm hiểu.
Trước đây, Chiến khu Rừng Sác từng là một căn cứ địa cách mạng quan trọng của bộ đội ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nơi đây là chứng nhân của biết bao gian khổ, hy sinh nhưng cũng đầy vinh quang. Hiện tại, khu di tích đã được phục dựng và tái hiện gần như toàn bộ quang cảnh sinh hoạt và chiến đấu của các anh hùng khi xưa.
Đặc Điểm Địa Lý và Tự Nhiên Nổi Bật
Chiến khu Rừng Sác có vị trí chiến lược vô cùng quan trọng, nằm sát nách Sài Gòn – Gia Định về hướng đông nam. Khu vực này được bao bọc bởi hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, đặc biệt là sông Lòng Tàu – con đường huyết mạch vận chuyển, tiếp tế hậu cần cho bộ máy chiến tranh khổng lồ của địch. Địa hình rừng ngập mặn rộng lớn, bạt ngàn với các loài cây như đước, mắm, ô rô, cóc kèn, bần đắng đã tạo nên một "lá chắn xanh" tự nhiên, giúp quân và dân ta ẩn nấp, xây dựng căn cứ và tổ chức các trận đánh bất ngờ.

Về đặc điểm tự nhiên, Chiến khu Rừng Sác là một phần của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cần Giờ, với tổng diện tích lên đến 75.740 ha. Nơi đây sở hữu hệ động thực vật đa dạng, độc đáo điển hình của vùng ngập mặn. Đặc biệt, khu vực còn khoanh nuôi được nhiều đàn khỉ với tổng số khoảng hơn 1.000 con, sống hoàn toàn trong điều kiện tự nhiên và rất dạn dĩ với con người, tạo nên một nét độc đáo cho du lịch sinh thái.
Tuy nhiên, môi trường tự nhiên tại Chiến khu Rừng Sác cũng vô cùng khắc nghiệt. Thời chiến, các chiến sĩ phải đối mặt với rắn rết, muỗi vắt và nguồn nước lợ, thiếu thốn mọi bề. Những khó khăn này đã rèn luyện ý chí kiên cường và khả năng sáng tạo phi thường của bộ đội đặc công. Ngay cả việc chưng cất nước mặn thành nước ngọt cũng là một sáng kiến độc đáo của họ.
>>> Xem thêm: Cẩm nang du lịch: Bỏ túi ngay những kinh nghiệm ăn uống tại Cần Giờ hữu ích dành cho bạn
Lịch Sử Hào Hùng Của Chiến Khu Rừng Sác
Chiến khu Rừng Sác đã đi vào lịch sử như một huyền thoại về lòng quả cảm và ý chí quật cường của dân tộc Việt Nam. Ngày 15/4/1966, Bộ Chỉ huy Miền đã quyết định thành lập Đặc khu quân sự Rừng Sác với mật danh T10, sau đổi thành Đoàn 10, hay còn gọi là Trung đoàn 10 Đặc công Rừng Sác. Nhiệm vụ của đơn vị này là thọc sâu áp sát, bám trụ bằng mọi giá, chiếm giữ khu rừng Sác để tiến công liên tục vào kho tàng, bến cảng, cơ quan đầu não, sào huyệt bộ máy chiến tranh của Mỹ và chính quyền Sài Gòn.

Ask ChatGPT Ảnh: VietNamNet
Trung đoàn 10 Đặc công Rừng Sác là một đơn vị hoạt động độc lập, phải tự lực cánh sinh trong điều kiện cực kỳ khó khăn. Để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và chiến đấu, Ban chỉ huy và Ban hậu cần chủ yếu dựa vào sự che chở, đùm bọc của nhân dân vùng ven đô. Những nhu yếu phẩm như gạo, đường, thuốc... đều do các gia đình cơ sở bí mật chuyển vào căn cứ.
Có những thời điểm địch phong tỏa gắt gao, đơn vị phải tổ chức thu mua gạo từ xa, rồi ngụy trang mang hàng chục tấn gạo vào căn cứ. Trong những năm tháng khó khăn nhất (1969-1971), cán bộ, chiến sĩ phải ăn cháo, rau thay cơm vì địch phong tỏa các đường tiếp tế. Tuy nhiên, các chiến sĩ vẫn kiên cường bám trụ Chiến khu Rừng Sác để chiến đấu với tâm nguyện "một tấc không đi, một ly không rời trận địa".
Những Cột Mốc và Chiến Công Vĩ Đại
Chín năm chiến đấu kiên cường (1966-1975), Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác đã tạo nên những chiến công hiển hách, khiến quân thù khiếp sợ. Tổng cộng, các chiến sĩ đã thực hiện 595 trận đánh lớn nhỏ, loại khỏi vòng chiến đấu hơn 6.200 tên địch, đánh chìm và đốt cháy 356 tàu chiến, đánh đắm 13 tàu vận tải từ 8.000-13.000 tấn, bắn cháy 145 tàu vận tải khác, bắn rơi 29 máy bay trực thăng, thiêu hủy 110.000 tấn bom đạn, 250 triệu lít xăng dầu của địch. Trong số đó, có những trận đánh đã trở thành huyền thoại làm chấn động Sài Gòn và cả thế giới, góp phần vào Chiến dịch Hồ Chí Minh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước:

Trận đánh tàu Victoria (tháng 8/1966): Đây là một trong những trận đánh tàu nổi tiếng. Thời điểm này, Mỹ đưa tàu Victoria chở khoảng 100 xe tăng, thiết giáp; 2 máy bay trực thăng, 20 tấn lương thực thực phẩm… cung cấp cho một sư đoàn Mỹ, chuẩn bị cho chiến dịch mùa khô lần thứ nhất 1966-1967. Dưới sự tuần tra gắt gao của địch, các chiến sĩ đặc công Rừng Sác đã phải ngâm mình dưới nước, chôn mình ngụy trang dưới bùn. Sáng 23/8, hai quả thủy lôi đã làm nổ tung con tàu với trọng tải hơn 10 nghìn tấn cùng khí giới chìm nghỉm xuống lòng sông.
Trận tập kích táo bạo vào Dinh Độc Lập (sáng 4/11/1966): Đặc công Rừng Sác đã nã thẳng vào lễ đài nơi Tổng thống và quan chức địch đang dự lễ Quốc khánh chế độ Sài Gòn, khiến quân địch hoảng loạn tột độ. Trận đánh này thể hiện sự táo bạo và khả năng thọc sâu của đặc công Rừng Sác.
Trận đánh căn cứ Thành Tuy Hạ (năm 1972): Đây là một kho bom đạn khổng lồ của Mỹ, và trận đánh này được ví như "kỳ tích", làm rung chuyển cả bàn đàm phán Paris. Nó cho thấy khả năng tấn công vào những mục tiêu được bảo vệ nghiêm ngặt của đặc công.
Trận đánh kho xăng dầu Nhà Bè (năm 1973): Đây được xem là trận đánh chấn động cả thế giới. Kho xăng Nhà Bè là nơi cung ứng tới 60% nhu cầu xăng dầu quân sự cho địch ở miền Nam, được bảo vệ vô cùng nghiêm ngặt với 12 lớp hàng rào kẽm gai, tường bê-tông cao hơn 3m, cùng hệ thống chó canh và tuần tra dày đặc. Thế nhưng, bằng sự mưu trí dũng cảm, các chiến sĩ đặc công đã biến toàn bộ khu kho chìm trong biển lửa suốt 12 ngày đêm, khiến Mỹ - ngụy hoàn toàn bất lực.

Những chiến công này đã biến đặc công Rừng Sác thành "nỗi ám ảnh" thường trực của kẻ thù. Dù địch điên cuồng truy quét, tàn sát, nhưng các chiến sĩ vẫn kiên cường bám trụ, viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc. Hơn 900 chiến sĩ đã hy sinh tại Chiến khu Rừng Sác, trong đó 542 liệt sĩ vẫn chưa tìm được hài cốt, thân xác họ đã hòa vào đất mẹ để đất nước được hòa bình, thống nhất.
Tinh Thần Bất Khuất và Sáng Tạo Vượt Khó
Các chiến sĩ đặc công Rừng Sác không chỉ chiến đấu với kẻ thù xâm lược mà còn phải chiến đấu với thiên nhiên khắc nghiệt. Toàn bộ rừng Sác là rừng ngập mặn, quanh năm không có nước ngọt, đặc biệt vào mùa khô. Cán bộ, chiến sĩ phải chèo ghe ban đêm, luồn lách tránh biệt kích, máy bay để vào các ấp chiến lược chở từng can nước giếng. Khi địch phong tỏa gắt gao, họ đã phát huy sáng kiến lấy xoong, nồi nấu nước mặn thành nước ngọt bằng phương pháp chưng cất.

Ask ChatGPT Ảnh: VietNamNet
Những bồn nước được tái hiện trong khu di tích, ghép bằng thân cây chà là, bên trong lót tấm nylon, bên ngoài bó nhánh lá cây làm máng hứng nước mưa, cho thấy sự sáng tạo phi thường của bộ đội ta. Tình đồng chí, nghĩa đồng đội cũng được thể hiện rõ nét, đặc biệt trong công tác quân y. Trong điều kiện thiếu thốn, các y bác sĩ phải vượt qua muôn vàn khó khăn để cứu chữa thương binh, thậm chí dùng dao lam để mổ lấy đạn.
Tiềm Năng Du Lịch Của Chiến Khu Rừng Sác
Ngày nay, Chiến khu Rừng Sác đã trở thành một điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước, mang đến những trải nghiệm độc đáo kết hợp giữa khám phá thiên nhiên và tìm hiểu lịch sử. Mỗi năm, hàng ngàn người tìm đến đây để trải nghiệm tour du lịch “về nguồn” đầy ý nghĩa. Du khách có thể bắt đầu hành trình bằng chuyến tàu hoặc ca nô dọc theo những con kênh rạch uốn lượn, rợp bóng đước và bần. Không khí mát rượi, hương rừng ngai ngái giúp du khách rũ bỏ hết bụi bặm phố thị.

Khu di tích Đặc công Rừng Sác là điểm dừng chân không thể thiếu. Tại đây, các mô hình căn cứ, hầm trú ẩn, bếp dã chiến… được phục dựng sinh động, giúp người xem hình dung phần nào cuộc sống chiến đấu gian khổ nhưng anh dũng của các chiến sĩ đặc công năm xưa. Nhiều hướng dẫn viên, là thế hệ con cháu của cựu chiến binh, kể chuyện với tất cả niềm tự hào và cảm xúc, khiến từng chi tiết như sống lại trong tâm trí người nghe.
Bên cạnh yếu tố lịch sử, Chiến khu Rừng Sác còn là một điểm đến du lịch sinh thái lý tưởng. Du khách được giới thiệu về hệ sinh thái rừng ngập mặn phong phú với nhiều loài động thực vật quý hiếm như khỉ đuôi dài, cò trắng. Các hoạt động như câu cá, thăm trại nuôi cá sấu (mặc dù cá sấu hoa cà tự nhiên đã gần như tuyệt chủng), hay tham quan trạm bảo tồn rừng ngập mặn cũng tạo nên những trải nghiệm đáng nhớ.
Định Hướng Phát Triển và Thách Thức Trong Tương Lai
Với giá trị lịch sử và tự nhiên to lớn, Chiến khu Rừng Sác đang được định hướng phát triển trở thành một trung tâm du lịch sinh thái kết hợp du lịch lịch sử văn hóa. Mục tiêu là thu hút ngày càng nhiều du khách, đặc biệt là thế hệ trẻ, đến tìm hiểu về quá khứ hào hùng của dân tộc và trải nghiệm vẻ đẹp độc đáo của hệ sinh thái rừng ngập mặn. Việc khai thác du lịch sẽ đi đôi với bảo tồn và phát huy giá trị của di tích.

Công tác trùng tu, bảo tồn các hạng mục trong khu di tích, cũng như việc nghiên cứu, sưu tầm thêm các hiện vật lịch sử là rất quan trọng để duy trì tính chân thực và sinh động của di sản. Bên cạnh đó, việc nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch, đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên chuyên nghiệp, am hiểu sâu sắc về lịch sử và văn hóa địa phương là yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân du khách.
Tuy nhiên, Chiến khu Rừng Sác cũng đối mặt với không ít thách thức. Biến đổi khí hậu, nước biển dâng có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn. Áp lực phát triển du lịch quá mức nếu không được quản lý chặt chẽ có thể gây tổn hại đến môi trường và cảnh quan tự nhiên. Do đó, việc quy hoạch và quản lý bền vững là vô cùng cần thiết để đảm bảo sự phát triển hài hòa giữa du lịch và bảo tồn di sản.
Kết Luận
Chiến khu Rừng Sác hôm nay không chỉ là một minh chứng sống động cho lịch sử hào hùng, mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá thiên nhiên và tìm hiểu về di sản văn hóa. Từ những trải nghiệm thú vị giữa rừng ngập mặn đến những câu chuyện cảm động về lòng dũng cảm của các chiến sĩ, Chiến khu Rừng Sác luôn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách. Nơi đây ghi dấu những ký ức không thể quên về một thời chiến tranh, đồng thời mở ra cơ hội để thế hệ trẻ hiểu và trân trọng hơn giá trị của hòa bình hôm nay.
Hy vọng trong tương lai, Chiến khu Rừng Sác sẽ tiếp tục phát triển, trở thành một điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam, đồng thời là một "trường học" sống động về lòng yêu nước và ý chí quật cường của dân tộc. Việc phát triển du lịch tại Chiến khu Rừng Sác cần được thực hiện một cách bền vững, đảm bảo vừa phát huy giá trị lịch sử, vừa bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên độc đáo.
Thông tin Mangrove Hotel Cần Giờ:
Địa chỉ: 146 Đường Thạnh Thới, Ấp Long Thạnh, Xã Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh.
Hotline: 028.7303.3363
Zalo: 0789 198 146
Thông tin The Mangrove Garden:
Địa chỉ: 146/22 Đường Thạnh Thới, Ấp Long Thạnh, Xã Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 028.8883.3363
Zalo: 0789 198 146
Comentários