Lịch sử hình thành Cần Giờ - Từ ốc đảo hoang sơ đến khu đô thị lấn biển hiện đại
- vietmangrovegroup
- 26 thg 6
- 9 phút đọc
Lịch sử hình thành Cần Giờ là câu chuyện đặc biệt về một vùng đất từng biệt lập giữa rừng ngập mặn và biển cả. Từ những ngày đầu hoang sơ, nơi đây đã dần vươn mình thành vùng chiến lược về kinh tế và môi trường. Quá trình phát triển kéo dài qua nhiều thời kỳ lịch sử đã tạo nên bản sắc riêng cho vùng đất này. Ngày nay, lịch sử hình thành Cần Giờ không chỉ là dấu ấn quá khứ mà còn là nền tảng cho tương lai.
Tìm hiểu về lịch sử hình thành Cần Giờ – Nơi được mệnh danh là "lá phổi xanh" của TP.HCM
Lịch sử hình thành Cần Giờ gắn liền với quá trình mở mang bờ cõi về phương Nam của người Việt. Từ thời chúa Nguyễn, vùng đất ven biển này đã từng bước được khai hoang, thiết lập làng xóm và trở thành nơi sinh sống của nhiều thế hệ cư dân. Với vị trí chiến lược nằm giữa các tuyến đường thủy quan trọng, Cần Giờ từng là điểm trung chuyển hàng hóa và cư trú của ngư dân, thương nhân. Những dấu tích khảo cổ học như Giồng Cá Vồ cho thấy sự hiện diện của cộng đồng người cổ từ rất sớm, góp phần làm rõ bức tranh lịch sử lâu đời của vùng đất này.

Vào thời nhà Nguyễn, Cần Giờ thuộc tổng Bình Trị Trung và sau đó trải qua nhiều lần thay đổi địa giới hành chính. Năm 1822, nhà thám hiểm John Crawfurd từng ghé thăm vùng đất này và ghi nhận ấn tượng sâu sắc về cư dân hiền hòa, phong cảnh hữu tình. Đến thời Pháp thuộc, Cần Giờ được sáp nhập vào tỉnh Gia Định, rồi sau đó chuyển sang tỉnh Vũng Tàu, tỉnh Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai... trước khi chính thức trở thành một phần của TP.HCM vào năm 1978. Năm 1991, tên gọi Cần Giờ được khôi phục và giữ vững cho đến nay.
Trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, Cần Giờ – đặc biệt là khu vực rừng Sác – là căn cứ địa quan trọng của lực lượng đặc công Rừng Sác, từng hứng chịu bom đạn và chất độc hóa học. Sau chiến tranh, rừng bị tàn phá nặng nề, nhưng bằng nỗ lực phục hồi sinh thái suốt nhiều thập kỷ, nơi đây đã hồi sinh mạnh mẽ và trở thành khu dự trữ sinh quyển thế giới do UNESCO công nhận vào năm 2000. Đây là minh chứng rõ ràng cho sức sống mãnh liệt và vai trò chiến lược của vùng đất này trong lịch sử hình thành Cần Giờ.

Không chỉ dừng lại ở yếu tố lịch sử - quân sự, Cần Giờ còn nổi bật với đời sống văn hóa biển đặc trưng. Tín ngưỡng thờ Cá Ông, lễ hội Nghinh Ông, lễ Cầu Ngư... phản ánh niềm tin tâm linh của cộng đồng ngư dân vùng duyên hải. Những làng nghề truyền thống như đánh bắt hải sản, làm muối, làm nước mắm... vẫn được lưu giữ và phát triển cho đến ngày nay. Tất cả tạo nên một bức tranh văn hóa phong phú, đa chiều, góp phần làm nên bản sắc riêng trong lịch sử hình thành Cần Giờ.
Cần Giờ đang có gì phát triển?
Dự án lấn biển Cần Giờ
Dự án Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ có tổng diện tích lên tới 2.870 ha, trong đó khoảng 600 ha là phần đất lấn từ biển. Dự án được kỳ vọng tạo nên một thành phố du lịch sinh thái hiện đại bậc nhất Việt Nam. Với vốn đầu tư hàng tỷ USD, công trình này sẽ giúp nâng tầm vị thế Cần Giờ trên bản đồ phát triển đô thị. Dự án không chỉ mang tính chất chiến lược về kinh tế mà còn mở ra tiềm năng tăng trưởng dài hạn.

Khu đô thị lấn biển bao gồm nhiều phân khu chức năng: khu dân cư, khu nghỉ dưỡng, công viên sinh thái, bến du thuyền, trung tâm thương mại... Tính bền vững được đặc biệt chú trọng thông qua các biện pháp bảo vệ môi trường biển và rừng ngập mặn. Sau khi hoàn thiện, khu vực này sẽ là điểm nhấn mới cho du lịch TP.HCM. Đây là bước tiếp nối quan trọng trong hành trình từ lịch sử hình thành Cần Giờ đến tương lai phát triển.
Tuyến metro Cần Giờ
Tuyến metro Cần Giờ hiện đang nằm trong quy hoạch giao thông tầm nhìn đến năm 2045 của TP.HCM. Tuyến đường sắt đô thị này sẽ kết nối khu đô thị lấn biển với trung tâm thành phố một cách nhanh chóng và thuận tiện. Khi hoàn thành, metro sẽ giúp tiết kiệm thời gian di chuyển, thúc đẩy du lịch và phát triển kinh tế. Đây là cơ hội để Cần Giờ hòa nhập sâu hơn với mạng lưới đô thị toàn thành phố.

Ngoài tác dụng vận chuyển hành khách, tuyến metro còn góp phần giảm tải áp lực cho các tuyến đường bộ hiện hữu. Nó giúp kết nối vùng xa trung tâm như Cần Giờ với các quận nội thành, mở rộng không gian phát triển. Đây cũng là điểm sáng thu hút đầu tư bất động sản và dịch vụ. Tuyến metro chính là minh chứng cho bước chuyển mình hiện đại sau lịch sử hình thành Cần Giờ.
Cầu Bình Khánh và Cầu Cần Giờ
Cầu Bình Khánh thuộc tuyến cao tốc Bến Lức – Long Thành đang được đẩy nhanh tiến độ xây dựng. Cầu sẽ thay thế phà Bình Khánh, vốn là tuyến giao thông chủ yếu kết nối Cần Giờ với trung tâm TP.HCM. Khi hoàn thành, cây cầu này sẽ giúp rút ngắn thời gian đi lại và xóa bỏ tình trạng cách biệt địa lý. Đây là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững khu vực phía Nam thành phố.

Song song đó, Cầu Cần Giờ cũng là một dự án trọng điểm được TP.HCM đầu tư để kết nối trực tiếp Nhà Bè với huyện Cần Giờ. Dài khoảng 7,3 km, cầu này sẽ thay thế hoàn toàn phà Bình Khánh hiện tại, đồng thời mang biểu tượng thiết kế lấy cảm hứng từ cây đước – loài cây đặc trưng của vùng rừng ngập mặn. Cầu Cần Giờ không chỉ là hạ tầng giao thông, mà còn là biểu tượng của bước chuyển mình hiện đại hóa Đây là mảnh ghép quan trọng nối quá khứ – hiện tại – tương lai trong lịch sử hình thành Cần Giờ.
Những điểm tham quan nổi tiếng tại Cần Giờ
Đảo Khỉ – Chiến khu di tích Rừng Sác
Đảo Khỉ là điểm đến nổi bật trong du lịch sinh thái Cần Giờ, nơi sinh sống của hơn 2.000 con khỉ hoang dã. Du khách có thể tận mắt chứng kiến đời sống tự nhiên và nghịch ngợm của khỉ giữa khu rừng ngập mặn đặc trưng. Gần đó là chiến khu di tích Rừng Sác – nơi ghi dấu những chiến công hào hùng của lực lượng đặc công trong kháng chiến chống Mỹ. Sự giao hòa giữa thiên nhiên và lịch sử tạo nên một không gian trải nghiệm sâu sắc và ý nghĩa.

Không chỉ là nơi khám phá, Đảo Khỉ và Rừng Sác còn là lớp học sinh động về lịch sử dân tộc. Các mô hình tái hiện, hiện vật và bảng thông tin tại di tích giúp du khách hiểu rõ hơn về tinh thần chiến đấu kiên cường của quân dân Cần Giờ. Nơi đây phù hợp cho du lịch trải nghiệm, học tập và cả nghiên cứu khoa học. Đảo Khỉ và chiến khu Rừng Sác là biểu tượng rõ nét trong hành trình phát triển từ lịch sử hình thành Cần Giờ.
Khu du lịch Vàm Sát
Vàm Sát là điểm đến sinh thái nổi bật nằm giữa lòng rừng ngập mặn Cần Giờ. Với các hoạt động hấp dẫn như tham quan tháp Tang Bồng, câu cua trong rừng nước lợ và khám phá khu bảo tồn dơi nghệ, nơi đây mang đến trải nghiệm gần gũi với thiên nhiên. Không khí trong lành, hệ sinh thái đa dạng và hạ tầng thân thiện môi trường làm nên nét độc đáo cho Vàm Sát. Đây là điểm lý tưởng cho du khách tìm kiếm sự thư giãn và học hỏi về sinh học.

Đến Vàm Sát, du khách có thể chèo xuồng xuyên rừng, ngắm chim trời và hòa mình vào khung cảnh hoang sơ. Các dịch vụ du lịch được đầu tư bài bản giúp chuyến đi trọn vẹn hơn. Vàm Sát là ví dụ điển hình về phát triển du lịch gắn liền bảo tồn sinh thái. Thành công của nơi này cũng phản ánh rõ dấu ấn từ lịch sử hình thành Cần Giờ.
Đảo Thạnh An
Đảo Thạnh An là xã đảo thuộc huyện Cần Giờ, nổi bật với vẻ đẹp yên bình, mộc mạc. Cuộc sống người dân nơi đây gắn liền với nghề đánh bắt và làm muối truyền thống, tạo nên nét văn hóa đặc trưng miền biển. Những con đường đá, làng chài ven biển và phong cảnh thiên nhiên tĩnh lặng khiến du khách như lạc vào một thế giới khác. Đảo Thạnh An là điểm đến lý tưởng cho những ai muốn rời xa nhịp sống đô thị.

Di chuyển đến đảo bằng tàu gỗ chỉ mất khoảng 45 phút, mang đến một hành trình ngắn nhưng đáng nhớ. Vì chưa bị đô thị hóa mạnh, đảo vẫn giữ được vẻ nguyên sơ và chân thật. Hải sản tươi ngon, giá cả hợp lý là điểm cộng lớn cho trải nghiệm du lịch tại đây. Đảo Thạnh An là phần nối dài của hành trình khám phá thiên nhiên và con người trong lịch sử hình thành Cần Giờ.
Lăng Cá Ông
Lăng Cá Ông hay Lăng Ông Thủy Tướng là một trong những di tích tâm linh đặc sắc nhất tại Cần Giờ, gắn liền với tín ngưỡng thờ cá Ông – vị thần hộ mệnh của ngư dân. Nằm ở thị trấn Cần Thạnh, lăng là nơi lưu giữ bộ xương cá voi lớn và là nơi diễn ra lễ hội Nghinh Ông hàng năm. Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là dịp cộng đồng ngư dân cầu cho mưa thuận gió hòa, đánh bắt bội thu. Không gian thanh tịnh, trang nghiêm tại lăng tạo cảm giác linh thiêng, gắn bó chặt chẽ với văn hóa biển của địa phương.

Lăng Cá Ông thu hút đông đảo du khách, nhà nghiên cứu và người dân địa phương trong các dịp lễ trọng. Đây không chỉ là một điểm đến tín ngưỡng mà còn là nơi lưu giữ ký ức văn hóa và dấu ấn lịch sử của cộng đồng ven biển. Những giá trị tâm linh tại lăng phản ánh chiều sâu văn hóa trong lịch sử hình thành Cần Giờ. Qua đó, lăng trở thành cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa đời sống tinh thần và sự phát triển của địa phương.
>>> Xem thêm: Khám phá du lịch sinh thái Cần Giờ - Điểm đến lý tưởng cho những ngày muốn “trốn phố” tìm về thiên nhiên trong lành
Tổng kết
Lịch sử hình thành Cần Giờ là minh chứng rõ nét cho quá trình chuyển mình từ vùng đất ngập mặn hoang sơ đến khu đô thị sinh thái hiện đại. Không chỉ giữ vai trò chiến lược về vị trí, Cần Giờ còn là vùng đất giàu bản sắc, mang đậm giá trị lịch sử, văn hóa và môi trường. Những dự án hạ tầng trọng điểm, cùng sự phát triển du lịch bền vững đang mở ra cánh cửa cho một tương lai mới. Quá khứ, hiện tại và tương lai cùng hòa quyện, tạo nên một Cần Giờ đầy bản lĩnh và tiềm năng.
Nhìn lại chặng đường đã qua, lịch sử hình thành Cần Giờ là nguồn cảm hứng để tiếp tục xây dựng một huyện đảo phát triển nhưng vẫn giữ gìn giá trị truyền thống. Các công trình hiện đại, các chính sách phát triển kinh tế - xã hội sẽ là động lực để vùng đất này vươn xa. Cần Giờ đang từng ngày đổi thay, nhưng vẫn giữ trong mình hồn cốt của một vùng đất anh hùng và kiên cường. Đây chính là niềm tự hào và trách nhiệm mà mỗi người con Cần Giờ luôn mang theo trong hành trình hướng về tương lai.
Thông tin Mangrove Hotel Cần Giờ:
Địa chỉ: 146 Đường Thạnh Thới, Ấp Long Thạnh, Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh.
Hotline: 028.7303.3363
Zalo: 0789 198 146
Thông tin The Mangrove Garden:
Địa chỉ: 146/22 Đường Thạnh Thới, Ấp Long Thạnh, Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh.
Hotline: 028.8883.3363
Zalo: 0789 198 146
Fanpage: https://www.facebook.com/profile.php?id=61551054417036
Bình luận